Mevzuat

Her Asansör Muayene Olur Mu?

Yazar: Ares Proje Ekibi Yayın Tarihi: 25 Kasım 2025
Her Asansör Muayene Olur Mu?

⚖️ Her Asansör Muayene Olur Mu? Eskişehir İçin Yasal Kontrol Şartları

Eskişehir'de konut, ticaret merkezi ya da sanayi tesisi olsun, hemen hemen her yapıda dikey ulaşım çözümleri kullanılmaktadır. Vatandaşlarımız, kullandıkları asansörlerin ne kadar güvenli olduğunu merak ederken, bina yöneticileri de yasal sorumluluklarını tam olarak yerine getirme gayretindedir. Bu noktada akla gelen en temel soru şudur: "Her asansör muayene (Periyodik Kontrol) olmak zorunda mıdır?" Cevap, çok büyük bir istisna haricinde, kesinlikle Evet'tir.

Periyodik Kontrolün Kapsamı ve Zorunluluğu

Türkiye Cumhuriyeti Sanayi ve Teknoloji Bakanlığı tarafından yayımlanan Asansör İşletme, Bakım ve Periyodik Kontrol Yönetmeliği bu konuyu net bir şekilde düzenlemiştir. Bu yönetmeliğe göre, asansörün tipi (insan, yük, hidrolik, elektrikli), yaşı ve kullanım sıklığı fark etmeksizin, hizmete sunulduğu andan itibaren yılda en az bir kez yetkili A Tipi Muayene Kuruluşu tarafından denetlenmesi yasal bir zorunluluktur.

Bu zorunluluğun temel amacı:

  • Can Güvenliğini Sağlamak: Asansörün teknik olarak güvenli bir şekilde çalıştığını doğrulamak.
  • Mevzuata Uygunluk: Asansörün mevcut teknik standartlara (TS EN) ve yönetmelik hükümlerine uygunluğunu kontrol etmek.
  • Sorumluluğu Belirlemek: Bina yöneticisinin veya sahibinin yasal yükümlülüklerini yerine getirdiğini kayıt altına almak.

Eskişehir Büyükşehir Belediyesi ve bağlı ilçe belediyeleri, bu yönetmeliğin yerel düzeydeki uygulayıcılarıdır. Belediyeler, denetimler için yetkilendirilmiş A Tipi Muayene Kuruluşlarını belirler ve bu kuruluşlar tarafından yapılan yıllık kontrolleri takip eder.

Kim Sorumludur?

Asansörün periyodik kontrolünü yaptırmaktan birinci derecede sorumlu olan kişi, ilgili yapının bina yöneticisi veya sahibidir. Kontrolün zamanında yapılmaması durumunda ortaya çıkacak idari para cezaları ve olası kazalardaki hukuki sorumluluk doğrudan bu kişilere aittir.

Muayeneden Muaf Durumlar Var mıdır?

Genel kural, hizmete giren her asansörün muayene olması yönünde olsa da, mevzuat bazen kafa karışıklığına neden olabilen teknik tanımlamalar içerir.

Yönetmelik, sadece insan ve insan/yük taşımak üzere tasarlanmış asansörleri kapsar. Bu tanımın dışında kalan ve genellikle sanayi tesislerinde, depolarda veya şantiye alanlarında kullanılan bazı özel dikey taşıma sistemleri (örneğin, basit monşarjlar, sadece eşya taşımak için tasarlanmış basit platformlar veya şantiye yükselticileri) yönetmelik kapsamının dışında kalabilir.

Ancak Eskişehir'deki standart konut veya ticari binalarda kullanılan tüm yolcu ve refakatli yük asansörleri bu kapsama dahildir ve muayene zorunluluğu bulunur. Bir asansörün muayeneden muaf olduğunu varsaymak yerine, yetkili bir uzmandan veya A Tipi Muayene Kuruluşundan kesin bilgi almak her zaman en güvenli yaklaşımdır.

Muayene Süreci Nasıl İşler?

Asansör muayenesi, titizlikle yürütülen, iki aşamalı bir süreçtir:

1. Tam Kapsamlı Yıllık Kontrol (Periyodik Kontrol)

Bu kontrol, asansörün tüm güvenlik bileşenlerinin (frenler, halatlar, limit switchler, kapı kilitleri vb.) ve elektriksel sistemlerinin detaylı olarak incelenmesini içerir. Muayene sonucunda asansörün durumu, bilinen renk etiket sistemiyle belirlenir (Kırmızı, Sarı, Mavi, Yeşil).

  • Kırmızı Etiket: Güvenlik açısından riskli, derhal kapatılması gereken asansörler.
  • Sarı Etiket: Hafif kusurlu, belirlenen süre içinde düzeltilmesi gereken asansörler.
  • Mavi Etiket: Kusursuz değil, ancak kabul edilebilir düzeyde olan, küçük kusurları olan asansörler.
  • Yeşil Etiket: Kusursuz ve güvenli bir şekilde işletilebilecek asansörler.

2. Takip Kontrolü

Eğer asansör ilk muayenede Yeşil etiket alamazsa (Kırmızı, Sarı veya Mavi etiket alırsa), belirlenen süre sonunda kusurların giderilip giderilmediğini kontrol etmek amacıyla takip kontrolü yapılır. Bu takip kontrolü de yasal süreçlerin bir parçasıdır ve kusurların zamanında düzeltildiğini teyit eder.

Sonuç olarak, Eskişehir'deki bina yöneticileri, yönetmeliğe uyum sağlayarak, asansörlerinin yılda bir kez muayene edildiğinden emin olmalıdır. Bu denetimler, hem yasal sorumluluğu yerine getirmenin hem de bina sakinlerine güvenli bir yaşam alanı sunmanın temel koşuludur.